Foto's van de Atlantische oversteek

Dit zijn foto's van de Atlantische oversteek met de Drammer van Las Palmas (vertrek 26 dec. 07) naar Martinique (aankomst 14 jan. 08). Bemanning: Hans, Emmy, Radboud en Marnix Huis in't Veld.

Evaluatie Atlantische oversteek Las Palmas- Gran Canaria (26-12-07) naar Zuidpunt Martinique 14 gr 22,5 N en 60 gr 45,0 W (14-01-08)

Gevolgde Route
We hebben aan de hand van de RCC Atlantic Crossing Guide, de Pilot charts and regional weather conditions for the North Atlantic and Caribbean (James Clarke) en de grib files voor de eerste week gekozen voor een route tussen de Middelroute en de Zuidelijke route in.
D.w.z. na de passage van de wateren tussen Gran Canaria en Tenerife een Zuidwestelijke route, ca 700 Nm (tot oudejaarsdag), tot 22 gr Noord en 25 gr West, dit is ongeveer 350 Nm Noord van de Kaap Verdische eilanden.
Vervolgens met de normaal in januari overheersende trade winds en de North Equatorial Current (ca 0,5 kn.) West naar Martinique.Totale afstand tot Zuidpunt Martinique (St. Lucia Channel) 2760 Nm. op GPS log, ca 60 Nm langer dan theoretische afstand, doordat we regelmatig voor de wind aan het afkruisen waren daar we met een ruime wind beter en rustiger (minder rollen) liepen.

Weer en voortgang
De eerste 10 etmalen ( 26 dec. tot 5 jan.) precies 1500 Nm afgelegd bij een overheersende wind van 5 a 6 Bft uit richtingen tussen NE en SE. De motor is op dit gedeelte niet gebruikt. Op 3 jan. 'middags 7 Bft, een grootste snelheid op het log (SOG) van 11,3 kn. geklokt, van de golven af surfend. Grootste etmaal gemiddelde van 180 Nm werd tevens van 2 op 3 jan geklokt. We zeilden grotendeels alleen op genua met flinke golven. Barometer was vanaf Las Palmas geleidelijk teruggelopen van ca 1026 naar ca 1020 Mbar. De zeewater temperatuur liep in deze periode op van 21 gr C tot 26 gr C
De nacht van 3 op 4 jan.( 150 Nm voor "Halfway point) in hevig en complex onweer gebied gedurende gehele nacht terecht gekomen. We hebben (achteraf onterecht) een grillige koers gevolgd met de gedachte de hevigste buien te kunnen omzeilen. Dit bleek een illusie: we kregen ze later in de nacht vol over ons heen met striemende regen horizontaal over dek met ca 40 of 45 kn. wind en veel bliksem en donderslagen zeer dichtbij. Gelukkig geen schade. Veel vlakte- en bolbliksem maar vrijwel geen lijnbliksem die we in Nederland vaker zien als bliksemontlading tussen onweerswolk en aardoppervlak.
Hierna was het weer omgeslagen: van 4 jan tot de nacht van 10/11 jan (met wederom hevig onweer) hadden we te maken met zwakke winden 2 a 3 Bft en Barometer standen tussen de 1012 en 1016, aanzienlijk warmer overdag (32 gr C) en af en toe 'nachts bliksem aan de horizon. Dat de wind zo zou afnemen werd uit de grib files, welke we om de 4 dagen opvroegen, tijdig voorspeld.

Van 5 tot 11 januari 6 etmalen slechts krap 800 Nm afgelegd waarvan een groot deel motorzeilend, waarbij bleek dat het brandstofverbruik relatief laag was ( ca 3 l/uur). Totaal heeft de motor voor 5 etmalen draaiuren gemaakt, vrijwel geheel in deze periode. We hebben geen spinnaker en voor de halfwinder was de wind teveel van achter of te zwak, zodat deze in de golven alleen maar stond te klapperen.
Vanaf nacht van 11op 12 januari tot aankomst op maandagmiddag 14 januari weer winden tussen ESE en ENE van 3 a 4 en soms 5 Bft. Overdag met uitgeboomde genua en grootzeil op bulletalie voor de wind gevaren en 's nachts iets meer ruime wind afgekruist. Ca 500 Nm in 2 1/2 a 3 etmalen.

Twee andere Nederlandse zeiljachten zijn 3 etmalen voor ons uit Las Palmas vertrokken naar de Kaap Verdische eilanden en op 3 januari vandaar vertrokken naar Barbados en volgden dus de zuidelijke route ca 500 Nm achter ons. Zij hadden in de periode dat wij zwakke winden hadden voortdurend een constante windkracht van ca 5 Bft.

Uitrusting
Zeer tevreden zijn wij over het uitstekend functioneren van:
De boot zelf (Contest 50 CS, bouwjaar 2004), de stuurautomaat ook in golven, de generator (Fischer Panda) , de watermaker (Schenker), de Iridium satelliet telefoon met het daarbij gekozen mailasail email programma, de Furuno radar/ plotter met C-map NT navigatie programma en de Furuno Navtex NX-300 voor ontvangst van weer- en scheepvaartberichten.
De SSB (Icom) functioneerde goed voor radiotelefonie, echter emailen gaf zoveel zwerfstromen (w.o.activeren van het MOB alarm), ondanks het aanbrengen van vele ferrietblokjes rondom de kabels, dat we besloten alleen nog te emailen via de Iridium.
De Star Tracking welke automatisch dagelijks onze positie aan het thuisfront moest doorgeven, deed dat soms zeer frequent en soms een week in het geheel niet.
Achteraf hadden we de start accu's (4 jaar oud) voor de oversteek moeten vervangen, want ze bleken een aantal keren de oorzaak van startproblemen met de motor, wellicht mede veroorzaakt door hogere temperaturen.

Aankomst Martinique

Zondag 13 januari komt de wind recht van achteren. Dat betekent dat we de genua uit moeten bomen en het grootzeil op de bulletalie, dat betekent ook dat alles vastgezet staat en dat is nu niet bepaald wat ik echt fijn vind. Bovendien wordt de stuurautomaat zwaar belast als we zo varen, dus dat wil zeggen veel geconcentreerd sturen met de hand. Vorige nacht stond er genoeg wind om te blijven zeilen, zodat we weer brandstof gespaard hebben. Voor het donker wordt toch maar besloten om de boom eruit te halen en een iets hogere koers te gaan varen. Als Hans om 23.00 uur mijn wacht overneemt kunnen we gijpen en rechtstreeks op Martinique aansturen. De wind neemt 's morgens behoorlijk af en we besluiten de motor te starten, wat lukt met behulp van startkabels op de accu van de generator. Om 9.00 uur zien we voor het eerst heel vaag land en om 10.15 zien we het eerste vissersbootje. Radboud belt naar Stefanie om te zeggen dat we denken om 14.30 uur de baai in te varen. Langzaam worden de contouren van het eiland duidelijker en klokslag half drie varen we de baai in. Stefanie belt ons en staat boven op een berg naar ons te zwaaien, wat een geweldige ontvangst. Als we ons melden bij de steiger om brandstof te tanken komt ze aanlopen met Cleo in de wandelwagen. Het is zo gaaf elkaar weer te zien en bovendien wiebelt die steiger ook minder dan de boot. Raar om na negentien dagen weer een stabiele ondergrond te hebben. We moeten nog even voor anker voor we een plaats krijgen, maar dan blijkt het ankergerei niet te werken (inmiddels alweer in orde), havenmeester ons probleem gemeld en we kregen gelijk een plek aan de pontoon. 's Avonds heerlijk aan de wal gegeten. Volgende dag schoon schip maken. Alles is goed gegaan en ik vond de overtocht geweldig, we hebben er van genoten om het met de zonen te doen. De stemming was goed aan boord en met het weer hebben we het redelijk getroffen. Alleen het onweer hadden we wel willen missen.

Nog 125 mijl naar Martinique

Vissen met de lijnen lukt ons maar niet, ik weet niet wat we verkeerd doen, we zullen het nog wel eens leren. We hebben het nu zelfs geprobeerd met aas, er lag een heel kleine vliegende vis op het dek dat we er voor gebruikt hebben. Resultaat nul komma nul. Van donderdag op vrijdagnacht weer heel zwaar onweer gehad. Alle apparatuur weer afgesloten en de andere voorzorgsmaatregelen genomen. Toen Radboud en Marnix 's morgens de motor wilden starten deed deze het weer niet. Nu zijn we maar eens begonnen met de accu's door te meten, bleek dat de startaccu's niet opgeladen waren omdat de invertor nog uit stond. Deze worden door de motor zelf opgeladen of door walstroom. Bij vorige metingen lagen we steeds aan walstroom. We namen danook aan dat de accu's goed waren.Door de accu van de generator te gebruiken konden we uiteindelijk toch starten. Was net begonnen met eten koken toen een groep dolfijnen ons gedag kwam zeggen. Ze speelden heerlijk voor de boot in de boeggolf. Altijd weer een feest en nu konden we het wel even gebruiken. De volgende avond weer onweer maar nu ver weg, blijft toch vervelend. Hans moet 's nachs tijdens zijn wacht nog vaart verminderen voor een grote tanker. De tanker opgeroepen en geholpen met het testen van zijn SSB radio. Hadden ze net gerepareerd en deze test kwam hun goed uit. Zie je maar weer dat je niet voor niets op wacht zit 's nachts. Dit was anders zeker fout gegaan. Zaterdag zeer wisselend wind, kunnen wel alles zeilen. Tijdens mijn wacht 's avonds wakkert de wind zelfs aan tot 27 knopen. Hadden gelukkig al een rif in het grootzeil gedaan, zodat ik niemand wakker hoefde te maken. In de loop van de nacht zakte de wind weer iets in. Nu zondag varen op uitgeboomde genua met grootzeil met bulletalie, de golven zijn al weer hoog en de golven zetten de boot soms weg. Daardoor maakt de boot nare onverwachte bewegingen en het typen van dit stukje is best lastig. We moeten nu nog 125 mijl tot ons waypoint bij Martinique. Dan tussen de eilanden door en de baai invaren met hopenlijk heel rustig water. Lijkt me heerlijk als de boot weer horizontaal blijft. Aankomst Martinique zal nagenoeg zeker maandag 14 januari zijn.

Eindelijk vis gegeten

Wat gebeurt er zoal op een dag met zwakke wind. Er wordt veel gekletst, gelezen, geslapen en filmpjes gekeken op de computer. Zie je dan helemaal niets anders dan water? Ja toch wel, gisteren zagen we een blauwe yerrican drijven en er kwam een witte vogel over met een hele lange staart. Je vraagt je af wat zo'n vogel zover van het vaste land of de eilanden te zoeken heeft. Wel was er iets meer wind, zodat we maar vier uur hoefden te motoren. We moeten nu toch wel wat zuinig aan gaan doen met de brandstof. De afstand tot Martinique is nu nog 556 mijl en we denken dat we nog voor 350 mijl brandstof hebben. Moet dus kunnen, temeer daar ze voor zaterdag en zondag meer wind afgeven. Gisteravond zaten Marnix en ik op wacht, toen we ineens een hoop gespartel hoorden in het gangboord. Een vliegende vis was daar met een plof geland. Met de lijnen hebben we nog steeds niets gevangen, dus besloten we dan maar deze vis op te gaan eten. Toch wel gek om de vis te doden en dan verder schoon te maken. We moeten dat wel gelijk doen omdat de temperaturen nu zo hoog zijn dat ik anders bang ben voor bederf. Radboud was er ook bijgekomen en we hadden al snel de slappe lach. Toen Hans wakker geworden was van ons en vroeg wat er aan de hand was, was het antwoord dat we een konijn gevangen hadden in de achtertuin. Echt geloven deed hij dat niet. We hebben de vis bewaard in de koelkast en vandaag heerlijk met peper, zout en tijm in de olijfolie gebakken. Was een heerlijk lunch hapje. We zijn nu vanaf 7.00 uur vanochtend aan het passaatzeilen en dat gaat redelijk goed, soms klapt het zeil nogal omdat je in een golfdal komt of omdat het schip weggezet wordt door een golf. De wind is nu gedraaid en we kunnen heerlijk varen met een knik in de schoot, zodat de boot wat rustiger ligt.

Rustige dagen

Deze dagen heel weinig wind. De snelheid alleen op de zeilen is soms slechts 2,3 knopen. Dat schiet dus niet erg op, gevolg is dat we de motor meer gebruiken. Tot onze spijt begint deze echter weer dezelfde problemen te vertonen, zodat het steeds weer spannend is of deze wel start. Natuurlijk kunnen we ook niet steeds op de motor varen omdat we dan zonder brandstof zouden komen. We proberen nu alleen 's nachts te moteren, zodat we nog wat voortgang hebben. Morgen, woensdag 9 januari, zijn we precies twee weken onderweg. We verwachten dan 2000 mijl afgelegd te hebben, nog ongeveer 700 te gaan. Dat is hetzelfde als de afstand Scheveningen La Rochelle. Het leven aan boord gaat goed, de stemming is goed en iedereen is heerlijk aan het uitrusten, lezen, muziek aan het luisteren of filmpjes aan het kijken op de computer. Er moet nu volop brood gebakken worden, omdat we door de voorraad van Las Palmas heen zijn. Ook al het verse fruit en de groenten zijn op. We hadden duidelijk te weinig tijd om inkopen te doen. Toen we zondag aankwamen moesten we eerst de winkels zien te vinden en die sloten al om 14.00 uur. De volgende dag was de dag voor kerst zodat ook alles al 's middags sloot. We gaan nu gewoon over op de vitaminepillen. Met de visvangst wil het maar niet lukken, we doen vast iets verkeerd. Wel zien we nu dat er naast de boot veel vliegende vissen uit het water komen,wat betekent dat er onder water gejaagd wordt. We houden de vislijn in de gaten. Zoals het er nu naar uitziet komen we maandagochtend 14 jan.aan in Martinique, maar zeker weten doen we dat natuurlijk niet.

Verandering van weer

's Avonds van vrijdag 4 jan. 08 zien Marnix en ik weer bliksem en nemen weer dezelfde voorzorgsmaatregelen. De oceaan is nu echter veel rustiger en we besluiten het dit keer maar op de nederlandse manier aan te pakken, dat wil zeggen we strijken de zeilen en starten de motor. Daarna blijven we zoveel mogelijk onze koers varen en sturen daarbij op de sterren. Gisteren was de oceaan veel te heftig om dat ook maar te proberen, de kans dat je dwars op de golven zou komen was te groot. Deze nacht verliep het allemaal een stuk rustiger en was het onweer niet zo fel. 's Morgens werden we beloond met een hele mooie zonsopgang en was het de dag verder prachtig weer, wel iets te weinig wind om goed te zeilen maar we hebben allemaal genoten van de zon. De vliegende vissen die we aan boord mochten ontvangen hebben we uiteindelijk overboord moeten zetten. Omdat we ze niet schoon hadden kunnen maken vertrouwde ik het niet meer. Jammer, maar we blijven vissen dus misschien komt dat lekkere maaltje nog. Gisteren en vandaag heerlijk brood gebakken en uitgebreid geluncht in de zon. De temperatuur is hier nu 32 graden, goed uit te houden dus, de watertemperatuur is 26,5 graden. De stemming aan boord is goed en er zijn weer de nodige kleine reparaties aan de boot gedaan. De vlaggenmast was gebroken, dus die hebben we ingekort en de vlag wappert weer achterop. De fokkeboom is weer gemaakt en teruggeplaatst aan de mast. Verder wordt er veel gelezen en films gekeken op de computer. Op zondagmiddag 6 jan. hadden we 1650 Nautical Mijl afgelegd en nog 1100 Nm te gaan

Vliegende vissen

De wind neemt steeds meer toe en het ziet er naar uit dat we even minder rustig zullen varen. We krijgen uitschieters naar 7 Bft en moeten meer met de hand sturen, omdat er wat speling in de automaat begint te komen. Verder hebben we de eerste dag al problemen gekregen met de fokkeboom, die nu op dek ligt en we nog moeten maken. Voorlopig geen probleem want met die harde wind gebruiken we hem toch niet.
We hebben een dag achter de rug met extremen. 's Nachts vloog de eerste vliegende vis in de cockpit en om 7.00 uur sprong er een uit het water rakelings langs Radboud zijn hoofd tegen de giek en werd gelanceerd over de kajuit naar het gangboord, zijn hele neus was ervan kapot gegaan. 's Morgens kwam zowaar de zon door en we hebben ons voor het eerst ingesmeerd met zonnebrand. Heerlijk lezen in de kuip, uitgebreid geluncht en om negen uur 's avonds zagen Marnix en ik de eerste bliksem. Iedereen gelijk wakker gemaakt en aan het werk gegaan. Alle apparatuur uit, hand GPS en handmarifoon in de oven, bliksemafleiders uitgelegd en fok verder ingedraaid. We waren er klaar voor, wel dat hebben we geweten. De buien kwamen heel snel achter elkaar en we kunnen ons niet herinneren dat het zo hard over het dek heeft gewaaid (naar schatting 40 knopen). We hebben geprobeerd van het buienfront weg te varen eerst pal noord en daarna weer pal zuid, schiet niet erg op. De boot houdt zich prima en het was wel hard werken maar ook gecontroleerd. Iedereen is nu erg moe en omdat ik het meest binnen ben geweest draai ik vandaag weer wat extra uren zodat de mannen een beetje bij kunnen komen. Geweldig dat de jongerns erbij zijn, ze genieten en zijn een zeer grote steun en brengen veel gezelligheid. Vanmiddag 4 januari om ongeveer 17.00 uur zullen we het punt bereiken dat we halverwege zijn, we hebben nu ruim 9 dagen gevaren.

Oudjaarsdag op de oceaan

We zitten in de kuip en Hans ziet twee vallende sterren, we komen dichtbij een tijdszone en besluiten die om 24.00 uur te gebruiken. Net als thuis begin ik om 23.30 uur met de voorbereidingen voor de lekkere hapjes bij de borrel. In Las Palmas heb ik nog iets gevonden dat op appelflappen lijkt. Het is maar goed dat ik van tevoren besloten heb om geen oliebollen te bakken, dat is echt onmogelijk en te gevarlijk in zo'n slingerende boot. We hebben toast met zalm en brie, we moeten alle toastjes in een grote bak stapelen omdat ze anders door de kajuit vliegen. Om 24.00 uur knallen we de champagne open, Niet alles komt in de glazen met inschenken, maar we komen niets te kort. We wensen elkaar het allerbeste en Radboud belt met Stefanie om de goede wensen over te brengen. Het is echt heel speciaaal, de fles champagne moet je goed tussen je knieen klemmen anders gaat hij een eigen leven lijden. We hebben allemaal erg veel plezier en zijn ons bewust van het bijzondere moment. Om 1.00 uur mogen er twee gaan slapen en twee hebben er wacht. De volgende ochtend proberen we te vissen, zijn er tijden mee bezig maar vangen niets. 's Avonds de laatste verse sla met komkommer, uitjes en paprika kunnen maken. Volgende keren maar inproviseren met houdbare spullen. Watermaker ontlucht en 5 uur laten draaien. We kunnen onderweg blijven douchen, al is dat een hele klus om onder de straal te blijven staan. Techniek is je helemaal klem te zetten in een hoek en te zorgen dat je niet te veel hoeft te bukken. Nieuwe grib files aangevraagd, voor de komende dagen hetzelfde weerbeeld. De golven zijn nu heel hoog en de Drammer past nu ruim tussen de golven zodat we soms gewoon naar beneden surfen. Marnix klokte net 9,6 knots op de teller. We hebben nu ruim 1000 mijl erop zitten. We naderen halfway (waarschijnlijk bereiken we dat op 4 jan. '08). Nu ik dit stukje binnen op de computer maak zijn Radboud en Marnix buiten aan het sturen bij muziek uit de speakers buiten, de buren hebben er geen last van. Wat een ruimte en wat een eigen wereld.